Tug'iriqdan keyin hayz ko'rish: nimani bilishingiz kerak
Tug‘ruqdan keyingi davr — ayol uchun muhim o‘zgarishlar vaqti. Ko‘p ayollarni qiziqtiradigan mavzulardan biri bu hayz siklining tiklanishi. Tug‘ruqdan keyin hayz qachon boshlanadi? Tug‘ruqdan keyin hayz qanday boshlanadi? Va tiklanish jarayoni normal ekanini qanday tushunish mumkin? Ushbu maqolada tug‘ruqdan keyingi hayz bilan bog‘liq asosiy jihatlarni ko‘rib chiqamiz va yosh onalar uchun foydali maslahatlar beramiz.
Tug‘ruqdan keyin hayz sikli qanday tiklanadi?
Bola tug‘ilgandan keyin ayol organizmi tiklanish bosqichidan o‘tadi, bu barcha tizimlarni, jumladan, reproduktiv tizimni ham o‘z ichiga oladi. Gormonal o‘zgarishlar bu jarayonda asosiy rol o‘ynaydi. Asosiy vazifa bu endometriy (bachadon shilliq qavati) tiklanishi va prolaktin, estrogen va progesteron kabi gormonlar darajasini normallashtirishdir. Laktatsiyaga javob beradigan prolaktin ovulyatsiyani bostirishi mumkin, shuning uchun ayol emizgan paytda hayz sikli qayta tiklanmasligi mumkin.
Tug‘ruqdan keyin hayz qachon boshlanadi?
Hayz boshlanish muddati ko‘p omillarga bog‘liq. Emizmaydigan ayollarda hayz tug‘ruqdan keyin 6–9 hafta ichida boshlanishi mumkin. Emizayotgan onalarda esa hayz bir necha oy yoki butun emizish davri davomida yo‘q bo‘lishi mumkin. Agar chaqaloq sun’iy oziqlantirishga o‘tkazilsa, ovulyatsiya emizish tugaganidan keyin 27 kun ichida qayta tiklanishi mumkin.
Hayz qachon boshlanishi nimaga bog‘liq?
Hayz siklining tiklanish tezligi quyidagilarga bog‘liq:
- Emizishga.
- Organizmdagi individual xususiyatlarga (genetika, gormonal fon va umumiy sog‘liq holati).
- Hayot tarziga (sog‘lom ovqatlanish, to‘liq dam olish va stressning minimal darajada bo‘lishi).
Tug‘ruqdan keyingi birinchi hayz qanday bo‘ladi?
Bola tug‘ilganidan keyin birinchi haftalarda lohiyalar kuzatiladi, bu hayz bilan adashtirilmasligi kerak. Lohiyalar bu bachadonning tiklanishidan kelib chiqadigan qon, bachadon shilliq qavatining bo‘laklari va boshqa to‘qimalardan iborat. Lohiyalar odatda 3 dan 5 haftagacha davom etadi va rangini yorqin qizildan och jigarrang yoki sariq ranggacha o‘zgartiradi. Bunday ajralmalarni organizmning tug‘ruqdan keyingi tiklanishi belgisi sifatida qabul qilish kerak.
Homiladorlikdan oldingi hayz tug‘ruqdan keyin kuzatilgan hayzdan farq qilishi mumkin. Ular ko‘proq bo‘lishi va pastki qorin sohasida og‘riq bilan birga kechishi mumkin. Bu bachadon va uning atrofidagi shilliq qavatning tiklanishi bilan bog‘liq.
Asta-sekin sikl barqarorlashadi va homiladorlikdan oldingi holatga qaytadi. Biroq, ba’zi ayollarda hayz xususiyatlari o‘zgarishi mumkin, masalan, og‘riq sezgilari kamayishi yoki yo‘qolishi mumkin.
Tug‘ruqdan keyingi hayz qancha davom etadi?
Birinchi hayzning davomiyligi 4–7 kun oralig‘ida bo‘lishi mumkin. Ba’zan ular bir necha kun ko‘proq davom etadi, bu norma hisoblanadi. Vaqt o‘tishi bilan davomiylik va sikl barqarorlashadi. Agar hayz 10 kundan ortiq davom etsa yoki juda kuchli bo‘lsa, bunday holda mutaxassisga murojaat qilish yaxshiroq.
Hayz paytida shaxsiy gigiyena qoidalari
Tug‘ruqdan keyin gigiyena qoidalariga rioya qilish ayniqsa muhim, infektsiyalarni oldini olish uchun:
- Gipoallergen qistirmalardan foydalaning va ularni har 3–4 soatda almashtiring;
- Iliq suvda, agressiv bo‘lmagan intim gigiyena vositalarisiz muntazam chayinishni amalga oshiring;
- Birinchi oylarda tamponlardan foydalanmang, ular yallig‘lanish jarayonlari xavfini oshiradi.
Qachon shifokorga murojaat qilish kerak?
Muntazam ko‘riklar muammolarni o‘z vaqtida aniqlashga yordam beradi. Ginekolog bilan maslahatlashing, agar:
- Emizish tugaganidan keyin 3–4 oy ichida hayz boshlanmasa;
- Sikl birinchi hayzdan keyin 6 oy davomida muntazam bo‘lmasa;
- Hayz kuchli og‘riq yoki ko‘p ajralmalar bilan kechsa.
Xulosa
Tug‘ruqdan keyingi hayzning qaytishi ko‘plab omillarga bog‘liq jarayondir. Hayz bir necha hafta ichida boshlanishi yoki butun emizish davrida yo‘q bo‘lishi mumkin. Birinchi hayzning davomiyligi va intensivligi homiladorlikdan oldingiga qaraganda farq qilishi mumkin va vaqt o‘tishi bilan barqarorlashadi. O‘z holatingizni kuzatib boring va har qanday og‘ish yoki kuchli og‘riq bo‘lsa, shifokorga murojaat qiling.