Nega yuzda husnbuzarlar paydo bo‘ladi?
Husnbuzar — bu har xil yoshdagi ko‘plab odamlarda uchraydigan muammo. Ayniqsa, yuzda paydo bo‘lgan husnbuzarlar noqulaylik tug‘diradi. Bu turli omillar bilan bog‘liq, jumladan, gormonal o‘zgarishlar, noto‘g‘ri ovqatlanish, stress va terining o‘ziga xos xususiyatlari.
Ushbu maqolada biz yuzda husnbuzarlarning paydo bo‘lish sabablarini ko‘rib chiqamiz, ularning turlarini aniqlaymiz va bu muammodan samarali qutulish usullarini bilib olamiz. Shuningdek, yangi yallig‘lanishlarning oldini olish va teri holatini yaxshilashga yordam beradigan teri parvarishi bo‘yicha tavsiyalarni olasiz.
Husnbuzarlar nega paydo bo‘ladi?
Yuzda husnbuzarlarning paydo bo‘lishi ichki va tashqi omillarning teri holatiga ta’siri bilan bog‘liq. Quyida husnbuzarlarning asosiy sabablarini keltiramiz:
- Gormonal o‘zgarishlar: O‘smirlik davri, homiladorlik, hayz sikli va boshqa gormonal o‘zgarishlar yog‘ bezlarining kuchli ishlashiga olib keladi, bu esa husnbuzarlarning paydo bo‘lishiga sabab bo‘ladi.
- Noto‘g‘ri ovqatlanish: Yog‘li, shirin va qayta ishlangan oziq-ovqatlar terida yallig‘lanish keltirib chiqarishi mumkin.
- Stress: Doimiy asabiylik va stress holati husnbuzarlarni kuchaytiradi.
- Notekis teri tozaligi: Teri tozalanmasa, unda kir va bakteriyalar to‘planadi, bu esa yallig‘lanishga olib keladi.
- Noo‘rin kosmetika: Teshiklarni berkitib qo‘yadigan mahsulotlar husnbuzarlarning paydo bo‘lishiga sabab bo‘lishi mumkin.
- Irsiy moyillik: Husnbuzarlarga moyillik irsiy yo‘l bilan o‘tishi mumkin.
- Ichki organlarning muammolari: Ovqat hazm qilish tizimi va endokrin tizimdagi muammolar husnbuzarlarning sababchisiga aylanishi mumkin.
Yuzdagi husnbuzarlarning turlari
Teri toshmalari turli ko‘rinish va kelib chiqish xususiyatiga ega bo‘lishi mumkin. Quyida husnbuzarlarning turlari, ularning tavsifi va xususiyatlari keltirilgan:
Husnbuzar turi |
Tavsifi |
Xususiyatlari |
---|---|---|
Ochiq komedonlar | Teri teshiklarida yog‘ning oksidlanishi natijasida paydo bo‘lgan qora nuqtalar. | Qora uchli, yallig‘lanmaydi. |
Yopiq komedonlar | Havoga chiqmagan holda teshiklarda to‘planadigan oq nuqtalar. | Oq yuzasi bor, yallig‘lanmaydi. |
Papulalar |
Soch follikulasidagi yallig‘lanish natijasida paydo bo‘ladigan qizil tugunlar. |
Ichida yiring yo‘q. |
Pustulalar | Qizil asosda yiringli yuzasi bor yallig‘langan husnbuzarlar. | Oq yoki sariq uchli. |
Nodulyar husnbuzarlar | Terining tagida og‘riqli va qattiq yirik husnbuzarlar. | Chandiq qoldirishi mumkin. |
Kistoz husnbuzarlar | Terining tagida joylashgan yiringga to‘lgan katta husnbuzarlar. | Og‘riqli, ko‘pincha chandiq qoldiradi |
Miliyalar (oq donachalar) | Teri ostida keratin yig‘ilishi natijasida paydo bo‘lgan mayda oq kistalar. | Ko‘pincha ko‘z atrofi va yanoqlarda uchraydi. |
Fulminant akne | O‘ta og‘ir yallig‘lanish, yara va isitma kabi tizimli simptomlar bilan kechadi. | Kam uchraydi, tibbiy yordam talab etadi. |
Mexanik akne | Teriga bosim yoki ishqalanish sababli paydo bo‘ladi (dubulg‘a, niqob yoki kiyim ta’siridan). | Bosim bo‘lgan joylarda lokalizatsiyalanadi. |
Akne rozatsea | Kichik qizil tugunlar va kengaygan qon tomirlar bilan yuzda qizarish. | Ko‘pincha yanoqlar va burunda uchraydi. |
Yuzdagi husnbuzarlardan qanday qutulish mumkin?
Husnbuzarlardan xalos bo‘lish uchun kompleks yondashuv talab qilinadi. Quyidagi tavsiyalarni bajaring:
- Teri tozaligi:
- Kuniga ikki marta yumshoq tozalovchi vositalar bilan yuving.
- Teri qurib qolmasligi uchun agressiv skrab va sovunlardan qoching. Husnbuzarlarni siqmang:
- Bunday harakatlar bakteriyalar tarqalishiga va chandiqlarga olib kelishi mumkin. Tegishli mahsulotlardan foydalaning:
- Toniklar, namlantiruvchi kremlar va zardoblar teri turiga mos bo‘lishi kerak. Ratsionga e’tibor bering:
- Yog‘li, shirin va achchiq ovqatlardan voz keching.
- Ko‘proq yangi meva va sabzavotlarni iste’mol qiling. Dermatolog bilan maslahatlashish:
- Zarurat tug‘ilganda antibiotiklar, retinoidlar yoki gormonal dori vositalari buyurilishi mumkin. Professional muolajalar:
- Piling, lazer terapiyasi va boshqa kosmetologik xizmatlar yordam beradi. Stressdan qoching:
- Yoga yoki meditatsiya bilan shug‘ullaning.
Profilaktika
Agar siz teringizga g‘amxo‘rlik qilish bo‘yicha barcha tavsiyalarni bajarayotgan bo‘lsangiz, ammo husnbuzarlar holati yaxshilanmasa yoki yomonlashsa, dermatologga murojaat qiling. Mutaxassis to‘g‘ri tashxis qo‘yib, samarali davolash usulini belgilaydi. O‘z vaqtida tibbiy yordam ko‘rsatish asoratlarning oldini olishga yordam beradi.
Xulosa
Yuzdagi husnbuzarlar gormonal o‘zgarishlar, noto‘g‘ri ovqatlanish va stress kabi turli sabablarga ko‘ra paydo bo‘ladi. Husnbuzarlarning turli ko‘rinishlari bo‘lib, ularning har biri maxsus parvarish va davolash usulini talab qiladi. Terining holatini yaxshilash va yangi yallig‘lanishlarning oldini olish uchun kompleks yondashuvni qo‘llang, foydali oziq-ovqatlarni iste’mol qiling va kerak bo‘lganda mutaxassisga murojaat qiling.